De Covid zomergolf begint wat af te vlakken, maar in de zorg zijn de gevolgen voorlopig nog goed merkbaar. Daarnaast is de bezetting van medewerkers sowieso al krap én is het ook nog vakantietijd. Hoe leg je dan als organisatie de puzzel om de liefdevolle zorg, die voor cliënten en medewerkers zo belangrijk is, te kunnen blijven leveren? Marco van Duuren is Programmamanager bij Aafje, de organisatie die in Rotterdam zo’n 22.000 cliënten ondersteunt in Thuiszorg, Zorghotels en verpleeghuizen. Daarnaast is hij als ervaren manager behandeldienst o.a. actief als voorzitter van het tactisch team van ConForte en voorzitter van de Raad van advies bij Unieck! Zorg
Wat merken jullie van de Covid zomergolf?
De vaccinatiegraad bij bewoners en cliënten is hier in Rotterdam vrij hoog, dus we zien daar weinig transmissie. Wat ook opvalt is dat bewoners die besmet raken milde of geen klachten krijgen. Wat we wel zien, is echt heel veel uitval van medewerkers. De klachten zijn variabel. Mensen die eerder een besmetting hebben meegemaakt of gevaccineerd zijn, hebben milde klachten. Maar we zien ook echt zwaardere klachten bij mensen die nog niet beschermd zijn. De variant die nu heerst is flink besmettelijk. Dus als teams bij elkaar komen voor overleg of om samen te werken, zie je dat er ineens meerdere mensen uit kunnen vallen als iemand besmet is. Het komt wel voor dat we dan 25% van zo’n team tijdelijk kwijt zijn. Het is ingewikkeld. We zitten nu eenmaal in een beroep waarin je niet altijd afstand kunt houden. We doen er alles aan om medewerkers en cliënten veilig te houden.
Maar, de belangrijkste les die we geleerd hebben van de afgelopen Covid periode is dat we de balans moeten bewaken tussen infectiepreventie en kwaliteit van leven voor onze cliënten. Dit is ook heel belangrijk voor medewerkers, zij willen ook ruimte voor persoonlijk contact met de cliënten. Wanneer een cliënt besmet raakt, testen we iedereen om hem of haar heen. Als er meerdere mensen ziek blijken te zijn, plaatsen we hen in een afzonderlijke groep. Zo kunnen zij met elkaar toch de dagelijkse activiteiten doen. De medewerkers hebben dan uiteraard alle persoonlijke beschermingsmiddelen die nodig zijn.
Hoe houd je de zorg dan toch op niveau?
Om te beginnen zorgen we goed voor onze mensen. De afgelopen jaren zijn heel zwaar geweest. Onze medewerkers hebben hier soms nog steeds last van. We houden elkaar dan ook goed in de gaten en we hebben ervoor gezorgd dat mensen hun verhaal kwijt kunnen als ze dat willen. Dit kan bijvoorbeeld bij onze psychologen, artsen, leidinggevenden en andere collega’s.
Verder brengen we het aantal overleggen terug tot een minimum en krijgen veel steun van familie rond onze klanten. Zij geven natuurlijk geen medicatie en dergelijke, maar dragen bij door allerlei kleine taken over te nemen. Dat is echt heel waardevol. Onze cliënten weten dat het een moeilijke situatie is en hebben daar begrip voor. Dat helpt ons ook.
Samenwerking
We zijn een grote organisatie, dus we kunnen kijken naar mogelijkheden om tussen locaties extra hulp te bieden. Er zijn zelfs mensen van kantoor die ondersteunen, niet in de professionele zorg, maar in de informele zorg. En dan kom je dit samen ook weer door.
Wat verder heel belangrijk is, is dat we binnen ConForte afspraken gemaakt hebben hoe je elkaar ondersteunt. Het is overal krap, maar we hebben gezegd, we gaan niet één iemand laten verdrinken, dan gaan we allemaal tot aan de neus in het water. En als er één iemand het hoofd boven water heeft, dan is hij bereid het hoofd iets te laten zakken om een ander te helpen. Vroeger beconcurreerden we elkaar, maar Covid heeft ons gebracht dat we veel meer zijn gaan samenwerken. We zien het als een gezamenlijk opgave.
Technologie
Wij willen hier in Rotterdam ook technologie waaronder domotica in gaan zetten zodat onze medewerkers weer meer toekomen aan die liefdevolle zorg. En dat is een andere insteek. Onze gebouwen moeten gemaakt zijn zodat onze medewerkers die broodnodige aandacht aan de cliënten kunnen geven. Als je in de zorgt werkt en je hebt het gevoel dat je in een fabriekslijn gezet wordt en productie moet draaien, dan ga je de zorg verlaten. Hard werken is helemaal geen probleem, maar je moet tijd hebben voor het persoonlijke contact met je cliënten.
Je zou dan bijvoorbeeld kunnen denken aan een slimme matras voor mensen die regelmatig gedraaid moeten worden. De matras kan meten of iemand zelf al gedraaid is. Of bijvoorbeeld een sensor die exact ingesteld is op het persoonlijke profiel van de cliënt. Als het normaal is voor iemand om ’s nachts zelf even naar het toilet te gaan, hoeft de sensor bijvoorbeeld pas te reageren als die persoon na een bepaalde tijd nog niet terug in zijn bed is.
Je kunt systemen inzetten voor voorraadbeheer, zodat medewerkers nooit misgrijpen als ze iets nodig hebben. Allemaal zaken die ruimte maken voor wat echt belangrijk is.
Durf voorop te lopen
Soms lopen wij in Nederland qua beleid behoorlijk ver achter op de wetenschap. Wij hebben geleerd zelf beleid vorm te geven, natuurlijk binnen de aangegeven kaders. Zo zijn wij in Rotterdam al zo’n zes maanden voor het beleid werd vanuit het RIVM, begonnen met preventief testen. Een ander voorbeeld is de maatregelen om aerosole transmissie te beperken. Wij hebben hier binnen ConForte in Rotterdam al in een vroeg stadium afspraken gemaakt, zoals bijvoorbeeld het gebruik van liften. De beleidsmakers in Nederland hebben daar langer mee gewacht.
Voorbereiden op het najaar?
Het heeft geen zin allerlei scenario’s te gaan bedenken, er zijn zoveel variabelen. We hebben natuurlijk alle bekende basismaatregelen. Maar je moet vooral voorbereid zijn om flexibel op te kunnen treden als het moment daar is. Mensen hebben wel eens het beeld dat de verpleeghuizen niet bepaald een innovatieve sector is, maar ik denk dat we in Rotterdam als sector wel aangetoond hebben dat we echt een gelijkwaardige partij zijn.