4.2 Leeftijd

4.2    Leeftijd

In Figuur 4.2.1 is te zien dat de subregio Zuid-Holland Zuid (midden) een gemiddelde populatie heeft qua leeftijd, dat de subregio Rotterdam-Rijnmond (links) verhoudingsgewijs iets meer jongeren heeft en dat in subregio Zeeland (rechts) juist het aandeel ouderen hoger ligt dan gemiddeld.

Figuur 4.2.1 – Verdeling leeftijd voor man en vrouw per subregio
Bron: Statline CBS, meetdatum 01-01-2021.

4.2.1   Vergrijzing en krappe arbeidsmarkt

Nederland  vergrijst snel. Men voorspelt dat tussen 2018 en 2025 het aantal 80-plussers in Nederland zal stijgen van 700.000 naar 1.250.000. Het percentage 80-plussers in de regio Zuidwest-Nederland is te zien in Figuur 4.2.2. Met de vergrijzing neemt ook de grijze druk toe. De grijze druk geeft de verhouding aan tussen het aantal 65-plussers en het potentieel werkende deel van de bevolking (20 t/m 64-jarigen), die de lasten van de vergrijzing moet opvangen. De grijze druk zal de komende jaren blijven toenemen. De vraag naar zorg neemt dus ook toe, terwijl het bevolkingsdeel dat de zorg moet leveren afneemt. Ook blijven ouderen langer thuis wonen. Daarmee groeit de zorgvraag in omvang, in aard en in zwaarte. In Figuur 4.2.3 is de grijze druk te zien per subregio. Hierin is te zien dat Zeeland een grote grijze druk heeft.

Figuur 4.2.2 – Percentage inwoners van 80 jaar en ouder (klik op de afbeelding om hem te vergroten)
Bron: Statline CBS, meetdatum 01-01-2021.

Het wordt steeds lastiger om aan de vraag van zorgpersoneel te voldoen. Veel zorgpersoneel heeft last van de hoge werkdruk en stroomt uit. Omdat er veel vacatures in de zorg openstaan en er te weinig personeel instroomt is medio 2017 de regionale en landelijke samenwerking arbeidsmarktagenda 2023 “Aan het werk voor ouderen” gestart [1]. Hierin hebben sociale partners, onderwijspartijen en overheid met elkaar afgesproken intensief samen op te trekken met doel: een gezond evenwicht tussen in-, door- en uitstroom van medewerkers én goede zorg voor ouderen. Ook het actieprogramma “Werken in de zorg” wat in 2018 door het ministerie van VWS is gestart richt zich op het zorgen voor voldoende medewerkers in de zorg, die goed zijn toegerust voor en tevreden zijn met het werk dat zij doen [2].

Ook is er het samenwerkingsverband RegioPlus waarin regionale werkgeversorganisaties verenigd zijn en zich inzetten voor het behouden en aantrekken van voldoende en goed gekwalificeerd personeel in zorg en welzijn. Zo hadden zij het project Zorgpact dat liep van 2015 tot 2019 [3]. Dit programma werd regionaal opgepakt en had het doel om de aansluiting tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt in zorg en welzijn te verbeteren, zodat professionals goed worden toegerust en iedereen de best mogelijke zorg kan krijgen.

Figuur 4.2.3 – Grijze druk: Percentage 65-plussers t.o.v. het potentieel werkende deel van de bevolking (20 t/m 64-jarigen)
Bron: Statline CBS, meetdatum 01-01-2021

4.2.2.   Vergrijzing en transmissie van antibioticaresistente bacteriën

De vergrijzing heeft ook een gevolg voor de verspreiding van antibioticaresistentie. Door de hoge werkdruk onder zorgpersoneel als gevolg van de krapte op de arbeidsmarkt zullen hygiënemaatregelen mogelijk minder goed worden uitgevoerd. Verminderde hygiënemaatregelen vergroot de kans op overdracht van bijvoorbeeld BRMO. Ook bestaat de kans dat het kennisniveau omlaag gaat doordat goed opgeleid personeel schaarser wordt.

Naarmate men ouder wordt neemt ook de kans op opname en langdurige opname in het ziekenhuis en verpleeghuis toe (Figuur 4.2.4) en daarmee ook de kant op transmissie van een resistente bacterie.

Figuur 4.2.4 – Klinische ziekenhuisopnames per 10,000 inwoners en gemiddelde verpleegduur in 2019
Bron: Statline CBS, meetdatum 01-01-2019.

Postadres

IP & ABR Zorgnetwerk Zuidwest-Nederland
Kamer BA-089
Postbus 2040
3000 CA Rotterdam

Bezoekadres

Dr. Molewaterplein 40
3015 GD Rotterdam